黄杆子与蓝杆子之谿)
旧京乞丐,有首颌曰黄杆子者,统辖昔日宗室八旗子弟之为乞
丐者也充黄杆子者,不但并非乞丐且必为位尊势厚,金枝玉叶之王
公贝勒,不然,彼优胜民族之堕入自田院者,横行市井,贪无厌,
,清文宗(咸丰)之兄弟行,性位爽,平日使酒行气,行止不检,
为彼中人所信服,私谧曰「惇齘子」。惇龄子没後,继之者为礼王;
礼王之後,则为曾充民政部尙书之肃王,然皆不若惇王之赫赫有名。
此种制度,不知昉於何时。习惯相沿,彼王公贝勒之充黄杆子者
,并不以为耻,且以为荣;盖得之匪易,非其人资望权力,足衆人
所信服者,决不能得此美缺。所辖乞丐,如有与平民交涉之事,黄
子必须出名料理,务须不失面子。因黄杆子之羣衆,均为宗室八旗子
弟,虽“乞丐,亦贵於平民也。
在黄杆子统率下之乞丐,非一节不出,出亦不伸手索钱。每届佳
节,以二人或四人为」细,至各店户门口,以一人唱曲,一人敲鼓板
和之,唱举比手背向上,执鼓板使平,即作为索钱之表示。店铺给
钱,例须将钱髙举,出其头部,之鼓板之上;为数不得少於大钱五
枚,且给钱不得迟於已唱五句之後。若不知其规则,或不予钱,则彼
等默然而去。明日加倍而来。再不予,则後日复加倍而来。为日愈久
,来者愈多。不索,不出恶声,惟围聚於店门而不去,使人民见而
不敢入店讲物。店主,击此种情形,知非托人疏解不可,疏解之结果
,不外加数十倍八至百倍给钱。但若能请得黄杆子来,则彼辈亦可帖
然奉命。惟黄杆子成王公贝勒,市井细民,何能请之使来?故彼辈
往神此为大好发财机会。鼎革後,此制始改。至普通乞丐之首颌,则
曰杆子,即南方所谓乞丐甲头者也养尊处优,不与羣丐伍,骤见
之,几疑为搢绅焉。