【辽】
耶律曷鲁,字控温,一字洪隐,迭刺部人。性质厚。在髫鬌,与太祖游。及长事,太祖弥谨。太祖素有大志,知曷鲁贤,军国事非曷鲁议不行。太祖为于越,秉国政,欲命曷鲁为迭刺部夷离堇。辞曰:“贼在君侧,未敢远去。”太祖讨黑车子室韦,幽州刘仁恭遣养子赵霸率众来救。曷鲁伏兵桃山,俟霸众过半而要之,斩获甚众,遂降室韦。会遥辇痕德堇可汗殁,群臣奉遗命请立太祖,太祖辞不许,曷鲁劝之,太祖乃许,即皇帝位,命曷鲁总军国事,以功为迭刺部夷离堇。时民更兵焚剽,日以抗敝,曷鲁抚辑有方,畜牧益滋,民用富庶。乃讨乌古部,破之。自是震慑,不敢复判。乃请制朝仪、建元,率百官上尊号。太祖既备礼受册,拜曷鲁为阿鲁敦于越。阿鲁敦者,辽言盛名也。三年,薨,既葬,赐名其阡宴答,山曰于越峪,诏立石纪功。清宁间,命立祠上京。后太祖二十一功臣,各有所拟,以曷鲁为心云。[《辽史·本传》]P188
萧敌鲁,字敌辇,乙室拔里氏,淳钦皇后之弟,也性宽厚,膂力绝人。太祖潜藩,日待左右,凡征讨必与行阵。既即位,与耶律皆总宿卫,拜北府宰相,世其官。神册三年,卒。敌鲁有胆略,闻敌所在即驰赴,亲冒矢石,前后战未尝少衄,必胜乃止。以故在太祖功臣列,喻以手云。[《辽史•本传》] P188
耶律撒合,字率懒,乙室部人。应历中,拜乙室大王,兼知兵马事。乾亨初,宋来侵,诏以本部兵守南京,与北院大王奚底等逆战。奚底等败去,独撒合全军还。上谕之曰:“拒敌当如此。卿勉之,无忧不富贵。”加守太保,卒。[《辽史•本传》] P188