西方曰戎,北方曰狄,礼有此文。以春秋考之,则不尽然。山戎在北。犯鲁之戎与徐近,在东。潞氏之狄在西。要此戎狄皆非塞外之虏,秦汉以下为中国患者。史称桓公救燕,遂伐山戎,至于孤竹。孤竹乃墨台氏之封,汉曰令支,今为永平之迁安县,固幽州之东境,在榆关之内。戎而曰山,依山而居,则蓟州密云东联喜峰口一带,高山峻谷,自为国邑,与燕杂处者也。狄之病中国也,伐邢入卫,又尝伐凡伯于楚邱,固非绝燕赵而猝至顺德卫辉东昌之内地。葢太行东麓,下属井陉,南迤顺德之黑山,据险为国者。其山之西,则赤狄白狄倚泽潞辽沁之山以居。要此戎狄皆受子爵于王廷,以时享贡,特阻险弄兵,不纯乎臣仆,犹六代之义阳蛮、仇池杨氏,及今川湖贵广之土司与生熟苗猺。曰戎曰狄,其族种之旧号,不必定以西为戎、北为狄也。