《旧唐书·地理志》
朝代: | 隋唐五代 |
地市: | 石家庄市 |
出处: | 刘昫等:《旧唐书》卷39《地理志》,北京:中华书局,1975年,第1520—1526页。 |
标签: | 羁縻府州、营州、幽州 |
文献题解:《旧唐书》为记载唐代历史的纪传体史书,五代刘昫等撰。200卷,其中本纪20卷、志30卷、列传150卷。保存了大量原始文献,是研究唐代历史的基本典籍。
史料摘抄:
顺州下 贞观六年置。寄治营州南五柳城。天宝元年,改为顺义郡。乾元元年,复为顺州。旧领县一,户八十一,口二百一十九。天宝,户一千六十四,口五千一百五十七。宾义 郡所理,在幽州城内。
归顺州 开元四年置,为契丹松漠府弹汗州部落。天宝元年,改为归化郡,乾元元年,复为归顺州。天宝领县一,户一千三十七,口四千四百六十九。在京师二千六百里,至东都一千七百一十里。怀柔 州所理也。
燕州 隋辽西郡,寄治于营州。武德元年,改为燕州总管府,领辽西、泸河、怀远三县。其年,废泸河县。六年,自营州南迁,寄治于幽州城内。贞观元年,废都督府,仍省怀远县。开元二十五年,移治所于幽州北桃谷山。天宝元年,改为归德郡。乾元元年,复为燕州。旧领县一,无实土户。所领户出粟皆靺鞨别种,户五百。天宝,户二千四十五,口一万一千六百三。两京道里,与幽州同。辽西 州所治县也。
威州 武德二年,置辽州总管,自燕支城徙寄治营州城内。七年,废总管府。贞观元年,改为威州,隶幽州大都督。所领户,契丹内稽部落。旧领县一,户七百二十九,口四千二百二十二。天宝,户六百一十一,口一千八百六十九。两京道里,与涿州同。
威化 后契丹陷营州乃南迁,寄治于良乡县石窟堡,为威化县,幽州治也。
慎州 武德初置,隶营州,领涑沫靺鞨乌素固部落。万岁通天二年,移于淄、青州安置。神龙初,复旧,隶幽州。天宝领县一,户二百五十,口九百八十四。逢龙 契丹陷营州后南迁,寄治良乡县之故都乡城,为逢龙县,州所治也。
玄州 隋开皇初置,处契丹李去闾部落。万岁通天二年,移于徐、宋州安置。神龙元年,复旧。今隶幽州。天宝领县一,户六百一十八,口一千三百三十三。静蕃 州治所,范阳县之鲁泊村。
崇州 武德五年,分饶乐郡都督府置崇州、鲜州,处奚可汗部落,隶营州都督。旧领县一,户一百四十,口五百五十四。天宝,户二百,口七百一十六。昌黎 贞观二年,置北黎州,寄治营州东北废杨师镇。八年,改为崇州,置昌黎县。契丹陷营州,徙治于潞县之古潞城,为县。
夷宾州 乾封中,于营州界内置,处靺鞨愁思岭部落,隶营州都督。万岁通天二年,迁于徐州。神龙初,还隶幽州都督。领县一,户一百三十,口六百四十八。来苏 自徐州还寄于良乡县之古广阳城,为县。
师州 贞观三年置,领契丹室韦部落,隶营州都督。万岁通天元年,迁于青州安置。神龙初,改隶幽州都督。旧领县一,户一百三十八,口五百六十八。天宝,户三百一十四,口三千二百一十五。
阳师 初,贞观置州于营州东北废阳师镇,故号师州。神龙中,自青州还寄治于良乡县之故东闾城,为州治,县在焉。
鲜州 武德五年,分饶乐郡都督府奚部落置,隶营州都督,万岁通天元年,迁于青州安置。神龙初,改隶幽州。天宝领县一,户一百七,口三百六十七。宾从 初置营州界,自青州还寄治潞县之古潞城。
带州 贞观十九年,于营州界内置,处契丹乙失革部落,隶营州都督。万岁通天元年,迁于青州安置。神龙初,放还,隶幽州都督。天宝领县一,户五百六十九,口一千九百九十。孤竹 旧治营州界。州陷契丹后,寄治于昌平县之清水店,为州治。
黎州 载初二年,析慎州置,处浮渝靺鞨乌素固部落,隶营州都督。万岁通天元年,迁于宋州管治。神龙初还,改隶幽州都督。天宝领县一,户五百六十九,口一千九百九十一。新黎 自宋州迁寄治于良乡县之故都乡城。
沃州 载初中,析昌州置,处契丹松漠部落,隶营州。州陷契丹,乃迁于幽州,隶幽州都督。天宝领县一,户一百五十九,口六百一十九。
滨海沃州 本寄治营州城内,州陷契丹,乃迁于蓟县东南回城,为治所。
昌州 贞观二年置,领契丹松漠部落,隶营州都督。万岁通天二年,迁于青州安置。神龙初还,隶幽州。旧领县一,户一百三十二,口四百八十七。天宝,户二百八十一,口一千八十八。龙山 贞观二年,置州于营州东北废静蕃戍。七年,移治于三合镇。营州陷契丹,乃迁于安次县古常道城,为州治。
归义州 总章中置,处海外新罗,隶幽州都督。旧领县一,户一百九十五,口六百二十四。归义 在良乡县之古广阳城,州所治也。
瑞州 贞观十年,置于营州界,隶营州都督,处突厥乌突汗达干部落。咸享中,改为瑞州。万岁通天二年,迁于宋州安置。神龙初还,隶幽州都督。旧领县一,户六十五,口三百六十五。天宝,户一百九十五,口六百二十四。来远 旧县在营州界。州陷契丹,移治于良乡县之故广阳城。
信州 万岁通天元年置,处契丹失活部落,隶营州都督。二年,迁于青州安置。神龙初还,隶幽州都督。天宝领县一,户四百一十四,口一千六百。黄龙 州所治,寄治范阳县。
青山州 景云元年,析玄州置,隶幽州都督。领县一,户六百三十二,口三千二百一十五。青山 寄治于范阳县界水门村。
凛州 天宝初置于范阳县界,处降胡。领县一,户六百四十八,口二千一百八十七。
按语:为了管理内附的突厥和契丹、奚等部众,唐王朝设立羁縻府州,这是中国古代民族关系上的一个创举。其中,在河北境内自燕以下共十七州,分设于幽州和营州界内,中间一度因契丹叛乱而迁入内地。